ترجمه تحت اللفظی چیست؟
در مورد اینکه ترجمه تحت اللفظی چیست باید گفت که این نوع از ترجمه از خطوط قرمز پر رنگ ترجمه است و از اشتباهات آشکار مبنی بر عدم شناخت زبان هدف است.
البته باید خاطر نشان کرد که تا جایی که ساختار زبان مبدأ این اجازه را می دهد، و فرهنگ جامعه زبانی می پذیرد می توان همچین ترجمه ای انجام داد. مانند مثال زیر:
Quelle heure est-il= what time is it
در غیر اینصورت از خطاهای ترجمه محسوب می شود.
به چه نوع ترجمه ای تحت اللفظی می گویند؟
وقتی مترجم کلمه به کلمه متن زبان اصلی را ترجمه کند. در چنین حالتی معنا مخدوش و در برخی موارد تکست غیر قابل خواندن می شود. مثل اصطلاحات و ضرب المثل ها در یک زبان که اگر بخواهیم لفظ به لفظ آن ها را بر گردانیم به فارسی، برای خواننده فارسی زبان نا مانوس و گاهی خنده دار است! مانند اصطلاح انگلیسی Jake of all trades که به معنای فردی است که همه کار بلد است یا همان آچار فرانسه یا همه فن حریف خودمان، اگر بخواهیم آن را کلمه به کلمه به فارسی ترجمه کنیم بی معناست! پس باید معادل آن را جایگزین کنیم.
این گونه خطا ها بیشتر زمانی رخ می دهد که مترجم درک و دانش کاملی در مورد زبان مورد نظر و هم زبان مبدا ندارد.
ترجمه از متون نظم و نثر
تیپ دیگری از این نوع ترجمه در زمان ترجمه متون ادبی نظم یا نثر رخ می دهد. وقتی که ترجمه شفاف انجام شده و با رعایت اصول گرامری ولی بدون در نظر گرفتن روح متن اصلی! در واقع ترجمه از لحاظ تکنیکی درست است ولی در حفظ استیل اورجینال ناکام مانده.
چطور از ترجه لفظ به لفظ بر حذر باشیم؟
برای نیوفتادن در دام چنین ترجمه ای، ایران ترجمه به شما توصیه می کند:
هیچ گاه دست به ترجمه ای نزنید که در تخصصتان نیست. چرا که هر اشتباه شما دو برابر دیده می شود!
مثلا اگر ترجمه متون حقوقی در تخصص شما نیست بدانید که عدم مهارت شما زود آشکار می شود.
یک دانش عمیق از زبان های مبدا و مقصد داشته باشید.
نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید. اگر در یک زمینه خاص تبحر دارید سعی نکنید همه نوع ترجمه ای انجام دهید. هیچ کس نمی تواند در تمام زمینه ها متخصص شود!
خود را ایجاب کنید آن جایی باشید که راحتید!
